Δικτυακός τόπος για τις Τεχνολογίες Audio, Video, HiFi, High End, Home Entertainment
Greek site for Audio Video & Home Entertainment technologies
Tελευταία Ενημερωση/Last Update: Τρίτη, 04/11/2014

avmentor.net
Go to
AVMENTOR.net

ΗΛΕΚΤΡΟΣΤΑΤΙΚΟ SUPER-TWEETER

Enigmacoustics Sopranino

Thumbnail

Το διάγραμμα της ψευδοανηχοϊκής απόκρισης του Sopranino εξηγεί με πειστικό τρόπο το γιατί μπορούμε άνετα να το χαρακτηρίσουμε ως “super-tweeter”. Περιλαμβάνει μια περιοχή, από τα 10kHz έως τα 17kHz περίπου όπου παραμένει εξαιρετικά επίπεδο και πάνω από αυτήν εμφανίζει μια τάση αύξησης της ευαισθησίας η οποία φτάνει τα 90dBSPL/2.83Vrms/1m κοντά στα 25kHz. Από το σημείο αυτό εμφανίζεται η αποκοπή η οποία είναι ομαλή. Το μεγάφωνο αποδίδει πάνω από 80dBSPL ακόμη και για συχνότητες άνω των 30kHz, επίδοση που εξασφαλίζει απόδοση πληροφορίας αρκετά πάνω από το τυπικό όριο των ακουστών συχνοτήτων. Σε πρώτη ανάγνωση, η κορύφωση της εξόδου στην περιοχή μεταξύ 20kHz και 30kHz ίσως δημιουργεί ερωτηματικά. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Sopranino είναι σχεδιασμένο να λειτουργεί σε συνεργασία με ένα τουίτερ ακόμη, αυτό του ηχείου. Θα δούμε αμέσως παρακάτω, πως ακριβώς λειτουργεί αυτή η σχέση. Κάτω από τα 10kHz, προφανώς, επικρατεί o χαρακτήρας roll-off του φίλτρου με διαφορετική απόδοση ανάλογα με την επιλογή που έχει γίνει.
Η σύγκριση της ανηχοϊκής απόκρισης με την μέση απόκριση αποκαλύπτει μια αναμενόμενη συμπεριφορά για τις συχνότητες πάνω από τα 17kHz περίπου, με τις αντίστοιχες καμπύλες να έχουν παρόμοια μορφή αλλά αυτήν της μέσης απόκρισης να κινείται σε χαμηλότερα επίπεδα ευαισθησίας (δείγμα ότι εκτός άξονα, το τουίτερ “πέφτει” γρήγορα). Ενδιαφέρον σημείο, εδώ, είναι η αλλαγή που συμβαίνει κάτω από τα 17kHz, οπότε και η μέση ευαισθησία φαίνεται να είναι υψηλότερη αυτής που μετρήθηκε επί του άξονα. Αυτή τη συμπεριφορά δεν την συναντάμε σε συμβατικά ηχεία και οφείλεται, όπως θα δούμε στην πολύ ζωηρή πολική απόκριση που εμφανίζει το τουίτερ.

Thumbnail Thumbnail

Διάγραμμα ευαισθησίας (dBSPL/2.83V/m). Ψευδοανηχοϊκή μέτρηση σε απόσταση 1m (συχνότητες πάνω από τα 5kHz). Συχνότητα αποκοπής 8kHz (κόκκινη καμπύλη), 10kHz (πράσινη), 12kHz (πορτοκαλί).

Διάγραμμα ευαισθησίας (dBSPL/2.83V/m) με εξομάλυνση 0.33oct. Ψευδοανηχοϊκή μέτρηση επί του άξονα (πράσινη καμπύλη) και μέση τιμή μετρήσεων εκτός άξονα (κόκκινη καμπύλη).

Ίσως το μεγαλύτερο ενδιαφέρον να έχει η απόκριση που μετρήθηκε στην θέση ακρόασης (σε απόσταση λίγο μικρότερη των 3 μέτρων) με το Sopranino τοποθετημένο στη σωστή θέση επάνω στο ATC SCM50 (θα δούμε τη σημαίνει “σωστή” στην επόμενη παράγραφο). Το σχετικό διάγραμμα περιλαμβάνει την απόκριση με το Sopranino εκτός λειτουργίας όπου είναι σαφής τόσο η χαμηλότερη ευαισθησία στην περιοχή από τα 5kHz και πάνω (η στάθμη είναι συστηματικά 4-5dBSPL χαμηλότερη μέχρι τα 20kHz), όσο και η πολύ ταχύτερη αποκοπή πάνω από τα 20kHz. Το “σκέτο” ATC SCM50 βρίσκεται σχεδόν 12dBSPL κάτω σε σχέση με την ευαισθησία που έχει το πλήρες σύστημα στα 30kHz. Επιπροσθέτως, αξίζει να παρατηρήσει κανείς ότι το εύρος των αποκλίσεων της καμπύλης στην δεύτερη περίπτωση ανήκει στο διάστημα [±2.25dB), επίδοση που δεν μπορεί παρά να ικανοποιεί πλήρως και δείχνει ότι συμπεριφορά του Sopranino (που “τσιμπάει” λίγο στην περιοχή) επιτρέπει τελικώς την δημιουργία μιας πολύ ομαλής συνολικής απόκρισης.
Ως φορτίο, το ηχείο συμπεριφέρεται με τρεις διαφορετικούς τρόπους ανάλογα με την περιοχή συχνοτήτων που εξετάζεται. Κάτω από τα 10kHz (περιοχή όπου επενεργεί το φίλτρο αποκοπής των χαμηλών) το μέτρο της εμπέδησης αυξάνεται μειούμενης της συχνότητας με τρόπο που εξαρτάται από την επιλεγμένη συχνότητα αποκοπής (στην ρύθμιση “High”, η καμπύλη είναι σαφώς πιο απότομη). Στην περιοχή που θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε ως pass-band (μεταξύ 10kHz και 40kHz) η συμπεριφορά είναι ομαλή, με ελάχιστη τιμή τα 2Ω περίπου και μέγιστη τα 5Ω (είναι σημαντικό να θυμάται κανείς ότι η ενέργεια σε αυτές τις συχνότητες είναι αρκετά χαμηλή, επομένως η μικρή αντίσταση δεν έχει την ίδια βαρύτητα που θα είχε στα 120Hz -ας πούμε) ενώ πάνω από τα 40kHz το μέτρο της εμπέδησης αρχίζει και πάλι να αυξάνεται. Όσον αφορά στη φάση της εμπέδησης, αυτή εμφανίζει σημαντική χωρητική συμπεριφορά στις χαμηλές συχνότητες (ανάλογα και με την επιλογή της συχνότητας αποκοπής) η οποία, ευτυχώς, συνδυάζεται με σχετικώς υψηλές τιμές μέτρου και δεν θα καταπονήσει τον ενισχυτή σε σημαντικό βαθμό. Με βάση αυτά, το Sopranino δεν είναι ένα ιδιαίτερα δύσκολο φορτίο αλλά, σε κάθε περίπτωση απαιτείται ένας αξιοπρεπής και προσεγμένος ενισχυτής προκειμένου να το οδηγήσει, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς ότι το μέτρο της συνδυασμένης παράλληλης σύνθετης αντίστασης (ηχείου και τουίτερ) είναι αναμενόμενο να πέφτει κάτω από τα 2Ω στις υψηλές συχνότητες.

Thumbnail Thumbnail

Απόκριση συχνότητας στη θέση ακρόασης (dBSPL/2.8m, ένα ηχείο). SCM50 PSL (κόκκινη καμπύλη), SCM50 PSL+Sopranino με συχνότητα αποκοπής 8kHz (πορτοκαλί καμπύλη), 10kHz (πράσινη), 12kHz (ιώδης).

Μέτρο και φάση της εμπέδησης. Συχνότητα αποκοπής 8kHz (ιώδης και μπλε καμπύλη), 10kHz (πράσινη/κόκκινη), 12kHz (πορτοκαλί/γκρι).

Η βηματική απόκριση του Sopranino είναι καθαρή σε ότι αφορά την απόσβεσή της αν και μπορεί κανείς να παρατηρήσει δύο τουλάχιστον δευτερεύουσες αφίξεις (η μέτρηση έγινε σε απόσταση 1m), στα 0.04mS η πρώτη και στα 0.08mS η δεύτερη. Μπορεί κανείς να εικάσει ότι αιτία για τα ευρήματα αυτά θα μπορούσε να είναι η ύπαρξη μιας ισχυρής περίθλασης στην ακμή της κατασκευής και πράγματι, σε ότι αφορά την δεύτερη άφιξη, αυτή αντιστοιχεί σε μια πηγή που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 28.3mm από το διάφραγμα, τιμή που συμφωνεί αρκετά με τα 29.6mm του περιθωρίου μεταξύ διαφράγματος και ακμής που προκύπτει με βάση τις διαστάσεις που δίνονται. Ωστόσο για την πρώτη άφιξη δεν μπορέσαμε να σκεφτούμε κάποια εξήγηση.
Αρκετό ενδιαφέρον, επίσης, έχει η μελέτη της βηματικής απόκρισης του συνδυασμού ηχείου/Sopranino όπως αυτή μετράται στην θέση ακρόασης. Χωρίς το σούπερ τουίτερ, η βηματική απόκριση του ATC SCM50 είναι αρκετά ομαλή με πολύ καλή μετάβαση από τον ένα δρόμο στον άλλο, χωρίς σημαντικά ευρήματα. Ως κριτήριο κατά την τοποθέτηση του τουίτερ στην τελική του θέση επάνω στο ηχείο, επελέγη το σημείο εκείνο που εισάγει τις μικρότερες, κατά το δυνατόν, αλλαγές στην συνδυασμένη βηματική απόκριση.

Thumbnail Thumbnail

Βηματική απόκριση (απόσταση 1m).

Βηματική απόκριση στη θέση ακρόασης (2.8m), μόνο το SCM50 PSL.

Το δεύτερο διάγραμμα, δείχνει το αποτέλεσμα που μπορεί να επιτύχει κανείς με μικρή προσπάθεια. Εδώ, φαίνεται ότι το Sopranino δένει πολύ καλά με το τουίτερ του ηχείου και η μοναδική ανωμαλία που εισάγεται εντοπίζεται στο χρονικό διάστημα μεταξύ 6.8 και 6.9mS όπου η μετάβαση δεν είναι τόσο ομαλή. Δεν αποκλείεται με περισσότερη προσπάθεια να επιτυγχάνεται καλύτερο αποτέλεσμα (όπως επίσης και η δοκιμή της σύνδεσης του Sopranino με αντεστραμμένη πολικότητα), λάβετε όμως υπόψιν ότι η απόκριση στη θέση ακρόασης που δημοσιεύεται πιο πάνω αντιστοιχεί σε αυτή τη “σωστή” θέση. Για την ιστορία, η φυσική θέση του Sopranino η οποία αντιστοιχεί στα διαγράμματα αυτά βρίσκεται, στην περίπτωση του ATC SCM50, 23.1mm πίσω από την ακμή της καμπίνας (μετρημένα από την βάση του σούπερ τουίτερ όχι από το επίπεδο του διαφράγματος), με τα κέντρα του θόλου του τουίτερ και του διαφράγματος να βρίσκονται στην ίδια κατακόρυφο.
Το διάγραμμα αποσβεννυμένων φασμάτων δείχνει ένα μεγάφωνο που είναι γρήγορο στις πολύ υψηλές συχνότητες και εμφανίζει κάποιους συντονισμούς με, επίσης, γρήγορη απόσβεση χαμηλότερα. Μπορεί κανείς να ξεχωρίσει συντονισμούς στα 7.2kHz, 10.5kHz 13.3kHz και 15.8kHz με χρόνους απόσβεσης 1.1mS, 0.9mS, 0.9mS και 0.8mS αντιστοίχως.

Thumbnail Thumbnail

Βηματική απόκριση στη θέση ακρόασης (2.8m), συνδυασμός SCM50+Sopranino.

Διάγραμμα CSD (αποσβεννυμένων φασμάτων), ανηχοϊκή μέτρηση στον ακουστικό άξονα.

Τα διαγράμματα της πολικής απόκρισης, τόσο στο οριζόντιο όσο και στο κατακόρυφο επίπεδο είναι ασυνήθιστα “ζωηρά” (και περιλαμβάνουν μια ακόμη καμπύλη, μετρημένη στα 20kHz). Στο οριζόντιο επίπεδο, υπάρχει σαφές beaming πάνω από τα 4kHz και, επίσης είναι σαφές ότι το Sopranino είναι ιδιαίτερα απαιτητικό ως προς την τοποθέτησή του με ελάχιστη ανοχή σε θέσεις εκτός άξονα. Στην πράξη, τα τουίτερ θα πρέπει να σημαδεύουν την θέση ακρόασης και είναι αυτό ακριβώς που προτείνει και η ίδια η Enigmacoustics, μην συμβιβαστείτε με τίποτε λιγότερο.
Το Sopranino φαίνεται λιγότερο αυστηρό όσον αφορά την πολική απόκριση στο κατακόρυφο επίπεδο. Στο σχετικό διάγραμμα, φαίνεται ότι η απόκριση στην περιοχή των πολύ υψηλών συχνοτήτων παραμένει πρακτικώς αμετάβλητη για γωνίες ±3° περίπου. Αυτό σημαίνει ότι αν ο ακροατής βρίσκεται σε απόσταση 2.8 μέτρων από το ηχείο, ο άξονας του Sopranino μπορεί να βρίσκεται σχεδόν 15 εκατοστά ψηλότερα από αυτόν, χωρίς αισθητή αλλοίωση στην απόκριση ψηλά.

Thumbnail Thumbnail

Διάγραμμα πολικής απόκρισης στο οριζόντιο επίπεδο. Συχνότητες: 3kHz (κόκκινη καμπύλη), 4kHz (πράσινη καμπύλη), 8kHz ( πορτοκαλί καμπύλη), 16kHz (μοβ καμπύλη), 20kHz (μπλε καμπύλη).

Διάγραμμα πολικής απόκρισης στο οριζόντιο επίπεδο. Συχνότητες: 3kHz (κόκκινη καμπύλη), 4kHz (πράσινη καμπύλη), 8kHz ( πορτοκαλί καμπύλη), 16kHz (μοβ καμπύλη), 20kHz (μπλε καμπύλη).