Audioengine D3

Η ιδέα του USB DAC Stick δεν είναι βεβαίως άγνωστη, καθώς έχει υιοθετηθεί από αρκετούς κατασκευαστές. Ο D3 είναι μια τέτοια συσκευή η οποία τροφοδοτείται απευθείας από τον δίαυλο USB του υπολογιστή που την φιλοξενεί και μπορεί να οδηγήσει είτε ακουστικά είτε οποιαδήποτε άλλα συσκευή, αρκεί αυτή να έχει μια είσοδο στάθμης line. Η βασική ιδέα, εδώ, είναι η φορητότητα, η δυνατότητα στην πραγματικότητα να έχεις το D3 στην τσέπη σου και να το χρησιμοποιείς όποτε χρειάζεται, κάτι που υπογραμμίζεται και από την υφασμάτινη θήκη προστασίας που το συνοδεύει.

Περιγραφή - Δυνατότητες

Η αλήθεια είναι ότι στην περίπτωση του D3 δεν υπάρχουν και πολλές λεπτομέρειες για να περιγράψει κανείς, καθώς έχουμε να κάνουμε με μια συσκευή που είναι η επιτομή της απλότητας. Το καλοφτιαγμένο μεταλλικό περίβλημα διαθέτει ένα βύσμα USB για την σύνδεση με τον υπολογιστή, από όπου πραγματοποιείται το streaming και γίνεται η τροφοδοσία του και ένα βύσμα TRS, 3.5mm για την σύνδεση των ακουστικών ή κάποιας άλλης συσκευής. Η Audioengine έχει μεριμνήσει και περιλαμβάνει στην συσκευασία έναν προσαρμογέα TRS 3.5mm σε TRS 6.4mm) ώστε να είναι δυνατή η σύνδεση ακουστικών των οποίων το καλώδιο είναι τερματισμένο με το συμβατικό “μεγάλο” βύσμα. Στο επάνω μέρος του D3 υπάρχουν δύο LED από τα οποία το πρώτο ενημερώνει για την λειτουργία του (δηλαδή ότι έχει συνδεθεί σωστά και τροφοδοτείται) ενώ το δεύτερο ανάβει όταν ανιχνεύσει stream υψηλής ανάλυσης (24-bit/96kHz).

Κατασκευή

Παρά τον σχετικά περιορισμένο χώρο που είχε στη διάθεσή της λόγω των μικρών διαστάσεων της συσκευής, η Audioengine έχτισε τον D3 γύρω από το ψηφιακό μέρος του D1, χρησιμοποιώντας δηλαδή το TAS1020B στον ρόλο του USB interface και τον AK4396 στον ρόλο του μετατροπέα d/a. Η έξοδος, η οποία μπορεί να οδηγήσει ακουστικά ή είσοδο line, βασίζεται στον τελεστικό ενισχυτή LME49726. Πρόκειται για ένα εξάρτημα βελτιστοποιημένο για εφαρμογές audio όπου είναι διαθέσιμες χαμηλές ή πολύ χαμηλές τάσεις τροφοδοσίας, έχοντας δυνατότητα λειτουργίας “rail-to-rail” (δηλαδή η στάθμη εξόδου κορυφής μπορεί να πλησιάσει πολύ -στα 4mV- την τάση τροφοδοσίας) και, επιπροσθέτως μπορεί να αποδώσει υψηλό ρεύμα (300mA). Με βάση τα δημοσιευμένα τεχνικά χαρακτηριστικά, ο D3 μπορεί να οδηγήσει ακουστικά με ελάχιστη αντίσταση 10Ω. Το τροφοδοτικό φαίνεται αρκετά προσεγμένο καθώς περιλαμβάνει πολλαπλούς γραμμικούς σταθεροποιητές, προφανώς για τον διαχωρισμό της τροφοδοσίας μεταξύ των διαφόρων σταδίων της συσκευής και την απομόνωσή τους από τον -συνήθως- θορυβώδη δίαυλο.

Μετρήσεις

Για την εργαστηριακή του αξιολόγηση, ο D3 συνδέθηκε σε μια από τις θύρες USB του υπολογιστή όπου τρέχει και ο αναλυτής audio που χρησιμοποιούμε. Χρησιμοποιήθηκαν σήματα 24-bit/96kHz και η (μοναδική) έξοδος φορτίστηκε με 100kΩ, κλήθηκε, δηλαδή, να λειτουργήσει σε συνθήκες line out.
Η γραμμικότητα στάθμης του D3 κινήθηκε σε καλά επίπεδα με τις σχετικές καμπύλες να διατηρούν την ιδανική μορφή μέχρι τα -100dBFS, οπότε και εμφανίζεται η πρώτη, μικρή, απόκλιση. Ο μετατροπέας “αντέχει” πάντως μέχρι τα -110dB, ενώ το κατώφλι του θορύβου βρίσκεται στα -120dBFS.
Οι παραμορφώσεις που μετρήσαμε κινήθηκαν σε χαμηλά επίπεδα για το μεγαλύτερο μέρος του φάσματος με τις σχετικές καμπύλες να βρίσκονται κοντά στα -80dB και στα -95dB για την THD+N και την THD αντιστοίχως, για σήματα πάνω από τα 1000Hz. Στις χαμηλότερες συχνότητες, πάντως και σε στάθμη κοντά στο όριο των 0dBFS, οι παραμορφώσεις αυξάνονται, ξεπερνώντας τα -60dB κάτω από τα 70Hz.

Το φάσμα του θορύβου σε αδρανές κανάλι αποκαλύπτει μια σχεδίαση με πολύ χαμηλό θόρυβο (ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς την τιμή της) και δικαιώνει τις επιλογές της Audioengine σε ό,τι αφορά το τροφοδοτικό, αφού απουσιάζουν ευρήματα που σχετίζονται με τον θόρυβο του δικτύου (στην πραγματικότητα, δεν τα περιμένει κανείς, αφού η συσκευή τροφοδοτείται από τον δίαυλο USB). Στις υψηλές συχνότητες, κοντά στο όριο της μέτρησης (20kHz), ο θόρυβος ξεπερνά λίγο τα -120dBFS, αλλά ήδη οι επιδόσεις του D3 μπορούν να θεωρηθούν ως πολύ καλές.
Το φάσμα θορύβου και παρεμβολών επιβεβαιώνει τα παραπάνω ευρήματα, όντας εξαιρετικά ομαλό μέσα στο ακουστικό φάσμα και περιλαμβάνοντας, μόνο, μερικές έντονες αιχμές πάνω από τα 30kHz.

Το φάσμα της διαμόρφωσης του σήματος από θόρυβο χαμηλών συχνοτήτων είναι ιδιαίτερα καθαρό αν και, όπως σε όλες τις συσκευές της σειράς D, υπάρχει παρουσία θορύβου πολύ χαμηλής συχνότητας η οποία εντοπίζεται στην βάση της συχνότητας μέτρησης.
Τέλος, η διαφωνία των καναλιών κρίνεται ως πολύ καλή, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς τις πολύ μικρές διαστάσεις της συσκευής (και κατά συνέπεια τις μικρές αποστάσεις όλων των στοιχείων των δύο καναλιών) αλλά και το γεγονός ότι για την μέτρηση χρησιμοποιήσαμε το βύσμα TRS 3.5mm. Οι σχετικές καμπύλες κινήθηκαν σταθερά την περιοχή των -100dB με πολύ ήπιες τάσεις αύξησης της διαρροής πάνω από τα 5kHz.

Εντυπώσεις

Ακολουθώντας την τακτική που έχει εφαρμόσει η Audioengine σε όλες τις συσκευές της σειράς “D”, ο D3 δεν θα δυσκολέψει καθόλου τον χρήστη κατά την εγκατάστασή του. Απλώς τον τοποθετείς σε μια θύρα USB και αυτό είναι όλο. Και εδώ, δεν απαιτείται εγκατάσταση driver σε περιβάλλον Windows. Όπως τα περισσότερα USB sticks του είδους του, ο D3 δεν διαθέτει ρυθμιστικό στάθμης επομένως ο χρήστης θα πρέπει να καταφύγει στην αντίστοιχη ρύθμιση που προσφέρει ο host ή το λογισμικό του media player του.
Η πρώτη εντύπωση που έχει κανείς, “καταργώντας” το υποσύστημα ήχου του υπολογιστή του και αντικαθιστώντας το με τον D3 είναι, συνήθως, έντονη, ιδιαίτερα αν μιλάμε για φορητούς υπολογιστές (laptop, netbook, κλπ). Το συνολικό άκουσμα αποκτά ένα νέο ειδικό βάρος, καλύτερο όγκο χαμηλά και μεγαλύτερη ομοιογένεια, ενώ οι δυνατότητες σε απόδοση μικροδυναμικών και δυναμικής αντίθεσης απογειώνονται. Είναι, βέβαια, δύσκολο να συμπεράνει κανείς το αν αυτό οφείλεται στις πολύ καλύτερες συνθήκες τροφοδοσίας των κυκλωμάτων που βρίσκονται στο εσωτερικό του D3 (η Audioengine φαίνεται να έχει δουλέψει πολύ στον τομέα αυτό) ή στα ίδια τα κυκλώματα, τα οποία είναι ασφαλώς καλύτερα από αυτά που διαθέτει ο τυπικός υπολογιστής στο υποσύστημα ήχου και η πιο ασφαλής θέση εδώ είναι ότι και οι δύο παράμετροι παίζουν τον ρόλο τους. Σε κάθε περίπτωση, η προσθήκη του D3 δίνει προδιαγραφές Hi-Fi στον υπολογιστή μεταμορφώνοντας τον σε μια αξιοπρεπή (το λιγότερο) πηγή ήχου.
Η ηχητική ταυτότητα του μικρού μετατροπέα της Audioengine φαίνεται να ακολουθεί τις βασικές γραμμές που είδαμε (ακούσαμε) και στην περίπτωση των D1 και D2. Αυτό, μεταφράζεται καταρχήν- σε καλή έκταση και δυνατότητες περιγραφής χαμηλά, με ελάχιστο τονισμό του ρυθμικού μέρους και καλή περιγραφή του παλμού καθώς επίσης και σε καλή λεπτομέρεια στην μεσαία περιοχή, η οποία συνδυάζεται με μια ευχάριστη ηχητική ταυτότητα που συγχωρεί τις σκληρές παραγωγές χωρίς να αφήνει, ωστόσο, έντονο το αποτύπωμά της στο συνολικό άκουσμα. Η στερεοφωνική εικόνα ικανοποιεί με τις διαστάσεις της και την αίσθηση βάθους που προσφέρει και χαρακτηρίζεται από μια φυσικότητα σε θέματα εστιασμού, μεταφέροντας την υποθετική σκηνή λίγο πίσω σε σχέση με τον άξονα των ηχείων, χωρίς να “χάνει” σε λεπτομέρεια και αίσθηση αέρα. Η περιοχή των υψηλών συχνοτήτων έχει καλή αίσθηση έκτασης, με καλή απόδοση των μετώπων και, γενικά, έναν ήπιο, ξεκούραστο χαρακτήρα.
Αν χρησιμοποιηθούν ακουστικά (στην περίπτωση της συγκεκριμένης δοκιμής τα RS2 της Grado), ο D3 διατηρεί πλήρως την ηχητική του ταυτότητα όπως περιγράφεται πιο πάνω, επιδεικνύοντας ταυτόχρονα καλές δυνατότητες οδήγησης και καλό δυναμικό περιθώριο. Η χαμηλή τάση τροφοδοσίας του (η μέγιστη στάθμη εξόδου είναι 2Vrms) ίσως δεν τον κάνει ιδανικό συνοδό ακουστικών με υψηλή ονομαστική αντίσταση, αλλά με ακουστικά στην περιοχή των λίγων δεκάδων Ω φαίνεται ότι αποδίδει χωρίς προβλήματα, έχοντας ξεκούραστο, μαλακό και ευχάριστο ήχο.

Συμπέρασμα

Με τιμή (έστω οριακά) κάτω από τα €100,- ο D3 είναι μια καλή πρόταση για όσους θέλουν να αναβαθμίσουν τον ήχο ενός φορητού υπολογιστή με απλό τρόπο, ή να μεταφέρουν μαζί τους ένα καλό υποσύστημα ήχου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί παντού (αφού δεν απαιτεί εγκατάσταση drivers) και να προσφέρει ήχο υψηλής ανάλυσης (24/96). Η Audioengine έχει σχεδιάσει πολύ προσεκτικά το κρίσιμο σημείο του τροφοδοτικού και αυτό φαίνεται, ή καλύτερα ακούγεται στην πράξη.